| Tryńcza - wieś w północnej części rejonu Przeworskiego,
na obu brzegach rzeki Wisłok około 5 km od jej ujścia do Sanu. Ciągnie
się wzdłuż drogi biegnącej nad brzegiem Wisłoka. Na północy Tryńcza graniczy
ze wsią Dębno, na wschodzie z Głogowcem i Ubieszynem, na zachodzie z Wólką
Małkową, a na południu z Wólką Ogryzkową. Nazwa Tryńczy zalicza się do
nazw topograficznych oznaczających miejsca wilgotne i podmokłe. W najstarszych
dokumentach występuje ona jako Kryncza, Crynicze, Krynicza, Krincza.
Najstarsza informacja o wsi występuje w zapisach sądu przeworskiego
z 15 maja 1437 r. i później z lat 1441, 1443-.Jednak już przed 1400 r
.pleban z parafii w Krzeszowie pobierał mostowe z mostu na Wisłoku, między
wsią Dębno z jednej a Tryńczą z drugiej strony.
Od XV wieku wieś należała do jarosławskiej linii Leliwitów,
a następnie przeszła w ręce linii przeworskiej, króra przejęli Tarnowscy,
a później Lubomirscy. Od początku XIX wieku właścicielami Tryńczy była
rodzina Kellermanów. W 1908 r. sprzedali oni folwark tryniecki Bronisławowi
Nowińskiemu z Leżajska. Uzyskane ze sprzedaży pieniądze przeznaczono na
wybudowanie w Tryńczy kościoła.
Najdawniejsze wydarzenia z życia wsi:
- XV w.pierwsza wzmianka o wsi,
- 1580r. - powstanie parafii w Gniewczynie, do której należała Tryńcza,
- 1624 r. - najazd tatarski na ziemie Rzeczypospolitej, zniszczenie kościoła
parafialnego,
- 23/14 marca 1657 r. - wojska szwedzkie atakowane przez oddziały Czernieckiego
przeprawiają się przez Wisłok, wycofując się w kierunku Sandomierza,
- 1669 r.-w Tryńczy istnieje port rzeczny, z którego wywożono zboże, mieszkańcy
trudnią się szkutnictwem
- 1681 r -powstanie w Gniewczynie szpitala dla ubogich utrzymywanego m.in.
z kar nakładanych przez sąd tryniecki,
- 1577-1746 r.- gromada tryniecka prowadzi księgi gromadzkie, będące bogatym
źródłem wiedzy o "państwie trynieckim", obejmującym oprócz Tryńczy, Wólkę
Małkową, Wólkę Ogryzkową, Ubieszyn, Gorzyce, Głogowiec, Gniewczynę Tryniecką,
Jagiełłę,
- 1703-1707 r.-przemarsze wojsk szwedzkich i rosyjskich, uczestniczących
w trzeciej wojnie północnej,
- 1881 r.-powstanie gminnej kasy pożyczkowej,
- 1883 r.-powstanie w Tryńczy szkoły ludowej,
- 1885 r- pracę rozpoczyna urząd pocztowy w Tryńczy,
- 1889 r .-przez Tryńczę wybudowano szosę Przemyśl-Rozwadów,
- 1896-1900r.-budowa linii kolejowej Przeworsk-Rozwadów,
- 1909r.-wybudowanie w Tryńczy szkoły (budynek istniejący do dzisiaj),
- 1911r.-utworzenie w Tryńczy parafii,
- 1931r.-ukończono odbudowę kościoła uszkodzonego w czasie I wojny światowej,
- 1931r.-Spółdzielnia Mleczarska założona przez kierownika szkoły Juliana
Martynowskiego wybudowała dla siebie budynek (obecnie restauracja Casablanca),
- 1933r.-odbudowano spalony w czasie wojny most na Wisłoku,
- 10 września 1939r.-do Tryńczy wkraczają wojska niemieckie, w walkach
giną: rotmistrz Tytus Dunin i podchorąży Konstanty Ostrowski(ich groby
znajdują się na cmentarzu trynieckim).
|
